Ademhalingstraining verbetert longfunctie bij MS en ALS
Bij MS en ALS zijn respiratoire functies veel voorkomend en beperkend. Zwakte van de ademhalingsspieren is een van de karakteristieken van vergevorderde neurodegeneratieve aandoeningen en kan leiden tot pulmonaire disfunctie, waaronder problemen met mucusklaring. Longontsteking is uiteindelijk de belangrijkste doodsoorzaak in deze populatie. Training van de ademhalingsspieren geeft deze patiënten een betere kwaliteit van leven, waar fysiotherapie een belangrijke rol in speelt. Onderzoeken naar interventies met ademhalingsoefeningen rapporteren voordelen bij mensen met neurologische aandoeningen. Respiratoire spier training (RMT) kan effectief zijn in het vergroten van de ventilatoire spierkracht, verminderen van pulmonaire complicaties en hospitalisaties van deze patiënten.
Dit systematische review analyseert de effecten van RMT vergeleken met een controlegroep, op ventilatoire functie, ademhalingsspierkracht en functionele capaciteit bij mensen met neurodegeneratieve aandoeningen als MS en ALS.
Methode
Gerandomiseerde gecontroleerde trials werden geïncludeerd waarin een vorm van RMT werd uitgevoerd bij mensen met MS of ALS. Ze werden vergeleken met een controlegroep die geen RMT ontvingen. Uitkomstmaten waren ventilatoire functie (FVC, FEV1, MVV), kracht van de ademhalingsspieren (MEP en MIP) en functionele capaciteit (6 minuten wandeltest). Methodologische kwaliteit werd beoordeeld volgens de methode van Cochrane.
Resultaten
Negen onderzoeken werden geïncludeerd in het review. Aan zes studies deden mensen met MS mee, de andere drie betrof mensen met ALS. Zes studies gebruikten inspiratory muscle training (IMT) als interventie, twee expiratory muscle training (EMT) en één een combinatie van beide. MIP was de uitkomstmaat in 8 studies, MEP in 7, FVC in 6, FEV1 in 3 en MVV in 4. De 6MWT werd gebruikt in twee studies. De trainingsprotocollen liepen uiteen van 8 weken tot 3 maanden.
RMT verbeterde de ventilatoire functie door een vergroting van FEV1, kracht van de ademhalingsspieren door een vergroting van MEP en MIP. Er waren geen verschillen in FVC, MVV en 6MWT. Over het algemeen werd de ventilatie uitgevoerd tegen een constante lineaire belasting, zowel inspiratoir als expiratoir. Dit resulteert in hypertrofie van de skeletale musculatuur waardoor de kracht en stabiliteit van de borstkas word verbeterd en respiratoire vermoeidheid wordt voorkomen. Zelfs bij patiënten die al dyspnoe en spierzwakte hadden, bleek RMT effectief om de klachten hiervan te verminderen.
Opmerkingen samenvatter
Specifieke ademhalingsoefeningen blijken effectief bij mensen met ALS en MS, zelfs als er al klachten als dyspnoe aanwezig waren. Een verbetering van de kwaliteit van de ademhaling vergroot mogelijk ook de kwaliteit van leven. De functionele capaciteit verbeterde niet. Er was wel een verbetering van 17% te zien op de 6MWT. Dit verschil was niet significant, maar mogelijk wel klinisch relevant. De auteurs concluderen dat respiratoire training een waardevolle toevoeging zou zijn aan trainingsprogramma’s voor mensen met neurodegeneratieve aandoeningen.
Bron:
Marjolein Streur
Fysiotherapeut/fysiotherapiewetenschapper. Referent/samenvatter. Speerpunt leefstijlcoaching en psychologie. Volgde de universitaire focusopleiding ‘klinische en gezondheidspsychologie’.
Ferreira, G.D., Costa, A.C., Plentz, R.D., Coronel, C.C., Sbruzzi, G. (2016). Respiratory training improved ventilatory function and respiratory muscle strength in patients with multiple sclerosis and lateral amyotrophic sclerosis: systematic review and meta-analysis. Physiotherapy. Mar 26.
