BRUSSEL De Partij voor de Dieren heeft de Europese Commissie opheldering gevraagd over de toename van gevaarlijke landbouwgifresten op fruit en groenten die verkocht worden in Europa.

Eurocommissaris Stella Kyriakides is echter niet van plan actie te gaan ondernemen. (Europees Commissaris namens Cyprus)

Recent onderzoek van Pesticide Action Network (PAN) toonde aan dat groenten en fruit relatief vaker vervuild zijn met resten van de meest gevaarlijke bestrijdingsmiddelen dan tien jaar geleden.

Consument beschermen
De toename van de hoeveelheid resten landbouwgif is opvallend. Zo’n tien jaar werden juist EU-regels van kracht die deze soorten landbouwgif zouden moeten uitfaseren. Europarlementariër Anja Hazekamp roept de Europese Commissie dan ook op eindelijk alle gevaarlijke bestrijdingsmiddelen in Europa te verbieden. Hazekamp vraagt daarnaast om consumenten te beschermen tegen het ‘cocktaileffect’. Dat is het gecombineerde gezondheidsrisico van het binnenkrijgen van verschillende soorten pesticiden.

Eén gif per gewas
Oplossingen die de Partij voor de Dieren voorstelt om consumenten beter te beschermen zijn het toestaan van slechts één soort pesticide per gewas en het vermelden van alle gebruikte bestrijdingsmiddelen op het etiket van groenten en fruit.
Eurocommissaris Stella Kyriakides geeft aan dat het complex is om de gezondheidseffecten van combinaties van pesticiden goed te beoordelen. Ze geeft aan dat bescherming van consumenten de hoogste prioriteit heeft voor de Europese Commissie, maar dat pesticideresten voorlopig niet op het etiket vermeld zullen worden.

De Partij voor de Dieren meldt zich in te blijven zetten voor concretere toezeggingen en maatregelen tegen landbouwgif.
Bron: Ik eet gezond

‘Dramatische toename giftige pesticiden op groente en fruit’

ASSEN Er is in Europa een dramatische toename van groente fruit dat aan het publiek wordt verkocht met residuen van de meest giftige pesticiden. Deze zouden om gezondheidsredenen en voor het milieu in Europa verboden moeten worden. Dit blijkt uit een nieuwe studie van Pesticide Action Network Europe (PAN Europe).

Het is de eerste keer dat officiële Europese overheidsgegevens van pesticide residuen in groente en fruit zijn bestudeerd in een trendanalyse. De testprogramma’s waren groot genoeg om als representatief te worden beschouwd voor de algemene blootstelling aan het publiek.

Cocktaileffect
De resultaten van de studie van PAN Europe is in tegenspraak met de beweringen van de Europese Commissie dat boeren minder pesticiden gebruiken, die verband houden met kanker en andere ernstige ziekten. De analyse van 97.170 monsters van populaire soorten vers fruit die in Europa worden geteeld, laat in negen jaar tijd namelijk een stijging van 53% zien in de frequentie (besmettingsgraad) van monsters die vervuild zijn met de meest gevaarlijke pesticiden. Ook is het aantal verschillende giftige pesticiden per product gestegen. Het zogenoemde cocktaileffect doorbreekt de residu limieten die door de autoriteiten zijn vastgesteld.

Meest gevaarlijke pesticiden
Om zich te concentreren op groente en fruit van Europese bodem, werden buiten de EU geïmporteerde producten niet in het onderzoek meegenomen.

Ook richtten de onderzoekers zich alleen op de 55 gevaarlijkste actieve stoffen, waaronder fungiciden, herbiciden en insecticiden, die worden gebruikt om honderden verschillende bestrijdingsmiddelen (formuleringen) te maken.

Deze 55 zijn door EU-autoriteiten geïdentificeerd als zeer giftig voor mens, dier en milieu en dienen vervangen te worden door minder giftige alternatieven. De 55 stoffen veroorzaken elk één of meer ernstige gevolgen voor de gezondheid, zoals kanker, misvormingen bij de geboorte of hartaandoeningen, en voor de biodiversiteit.

Meest vervuild
Gedurende de negen onderzochte jaren waren de meest besmette vruchten bramen (51%), perziken (45%), aardbeien (38%), kersen (35%) en abrikozen (35%).

Groenten zijn minder vatbaar voor insecten en ziekten, dus de vervuiling met pesticiden is lager, met 13% in 2019, een stijging van 19% ten opzichte van 2011.

In deze periode waren de meest besmette groenten bleekselderij, waarbij de helft (54%) van de monsters met resten vervuild waren (een stijging met 68%), gevolgd door knolselderij 45%.

Als derde was boerenkool, vanwege de voedingswaarde bekend als een ‘superfood’, waarvan 31% van de monsters besmet was.

De werkzame stof die in de meeste monsters werd aangetroffen, is fludioxonil. Fludioxinil is persistent, wordt verdacht een hormoon-verstorende werking te hebben en is giftig voor waterorganismen. Fabrikant Syngenta gebruikt deze werkzame stof in de producten Celest, Dividend en Maxim en Bayer in Bariton Super.

Campagne uitfasering
De boodschap van PAN Europe markeerde de lancering van een nieuwe campagne met urgente beelden die op sociale media worden vrijgegeven.

PAN Europe roept op tot een onmiddellijk verbod van de twaalf meest giftige pesticiden, waar de bevolking aan is blootgesteld, evenals een herziening van alle andere pesticideproducten die een van de 55 gevaarlijkste actieve ingrediënten bevatten.

Volgens officiële onderzoeken maakt meer dan een derde van de Europeanen zich zorgen over residuen van pesticiden in voedsel. In zes Europese landen is het risico van pesticiden een van de grootste zorgen.

In 2017 werd de op één na grootste door de EU erkende petitie ingediend, waarin werd opgeroepen tot een totaal verbod op pesticiden. De petitie had ruim een miljoen handtekeningen.