Tips tegen verkoudheid bij COPD en andere longziekten

Feitjes & Weetjes 
Preventie ter voorkoming van meer COPD klachten.
 

Elk jaar weer worden weer in de herfst ‘getrakteerd’ op een heftige verkoudheid.

Gezonder eten en wat vitamine D heeft bij hem tot nu toe geen soelaas geboden. Ook bij ons thuis krijgen wij regelmatig ‘cadeautjes’ via de kinderopvang, in de vorm van verkoudheden.

Omdat er in de herfst veel mensen ongewild hoesten en snotteren, zoeken we in de nieuwsbrief van deze week uit welke natuurlijke manieren er zijn om een verkoudheid tegen te gaan.

Een verkoudheid wordt veroorzaakt door een virusinfectie.
Er zijn op dit moment meer dan 200 virussen bekend die kunnen zorgen voor verkoudheden (1, 2).

In de meeste gevallen is het rhinovirus de boosdoener (3, 4).
Rhinovirussen worden voor 30 – 50% verantwoordelijk gehouden voor een verkoudheid, coronavirussen voor 10 – 15% en het influenzavirus voor 5 – 15% (5).

In eerste instantie levert een flinke verkoudheid vooral klachten aan de bovenste luchtwegen op, meestal in de vorm van hoesten, keelpijn, loopneus, niezen, maar soms kunnen ook hoofdpijn en koorts optreden (6).

Hoewel een verkoudheid onschuldig is, kan dit je productiviteit en werk zeer nadelig beïnvloeden (7, 8). Ook kan het je opmerkzaamheid en reactievermogen in het verkeer sterk verminderen (9). Reguliere artsen schrijven soms pijnstillers voor, maar deze onderdrukken de klachten alleen maar en helpen niet tegen de verkoudheid zelf (10, 11).

Volwassenen krijgen gemiddeld twee tot drie keer per jaar met een verkoudheid te maken, en kinderen zelfs zes tot acht keer (12). Bij deze laatste groep houden verkoudheden meestal tussen de 10 – 14 dagen aan, terwijl de meeste volwassen er binnen een week weer bovenop zijn (13).

Opvallend genoeg ligt de besmettingspiek van verkoudheden in de herfst (14). Een plotselinge daling van de temperatuur zorgt voor een toename aan verkoudheidsinfecties (15).

Hier zijn verschillende verklaringen voor. Allereerst werkt het immuunsysteem van de bovenste luchtwegen minder effectief bij lage temperaturen, terwijl het verkoudheidsvirus zich juist bij lagere temperaturen beter kan vermenigvuldigen (16, 17, 18).

Daarbij schijnt de zon in de herfst minder fel, waardoor de hoeveelheid virusdodende UVC-straling in zonlicht sterk is teruggelopen (19, 20). Ook verplaatsen de sociale activiteiten zich vaak naar binnen, vaak in slecht geventileerde ruimtes, waardoor de kans op besmetting nog eens extra toeneemt (21, 22).

Supplementen tegen verkoudheid
Veel mensen denken bij supplementen tegen verkoudheid al snel aan vitamine C. Opvallend is dat vitamine C volgens studies een verkoudheid niet kan voorkomen, maar wel de duur wat kan verkorten (23, 24).

Onderzoekers zijn enthousiaster over zink, dat kennelijk de duur van een infectie met ruim 2 dagen kan verkorten (25). Vitamine D is volgens een aantal studies ook in staat om de duur van een infectie aan de bovenste luchtwegen te verkorten, maar alleen als er sprake is van een tekort (26, 27, 28).

Volgens enkele dubbelblind placebogecontroleerde studies kunnen de traditionele kruiden Umckaloabo en Andrographis paniculata ook tegen een verkoudheid beschermen (29, 30).

Daarnaast lijken supplementen op basis van vlierbessen zowel de duur als de ernst van een verkoudheid te verminderen (31, 32), vooral als het influenzavirus hieraan ten grondslag ligt (33).

Het kruid Echinacea laat ook enige effectiviteit tegen het verkoudheidsvirus zien (34, 35, 36). Verder zijn er nog een aantal supplementen die een geringe verbetering laten zien, zoals vitamine E (37), colostrum (38), bètaglucanen uit medicinale paddenstoelen (39) en probiotica (40).

Een studie die 14 onderzoeken van hoge kwaliteit op een rijtje zette, bracht aan het licht dat suppletie met flavonoïden het optreden van verkoudheidsklachten met 33% kan terugbrengen en het aantal ziektedagen met 40% (41). De gebruikte flavonoïden waren quercetine, EGCG en proanthocyanidinen. Een neusspray op basis van propolis zou volgens enkele studies ook heilzaam kunnen werken (42, 43).

Voedingsadvies tegen verkoudheden
Belangrijk is om tekorten aan micronutriënten te voorkomen, aangezien dit je immuunsysteem kan verzwakken, waardoor de kans op een verkoudheid toeneemt (44, 45).

Als voorbeeld noemen onderzoekers een kiwi, die vanwege de rijkdom aan vitamines en actieve plantenstoffen infecties aan de luchtwegen zou kunnen verlichten (46). Een onbewerkt voedingspatroon zoals het mediterrane dieet kan in de juiste nutriënten voorzien en het optreden van verkoudheden verminderen (47).

Volgens een oudere studie kan verse kippensoep, voorzien van veel groenten, klachten aan de bovenste luchtwegen doen afnemen (48). Het bewijs voor een verkoudheidwerend effect van knoflook lijkt ook veelbelovend, dus dat is ook zeker de moeite waard om regelmatig op het menu te zetten (49, 50, 51, 52).

Daarnaast lijkt verse gember ondersteunend te kunnen werken (53). Er is ook een studie die heeft geconcludeerd dat bietensap in tijden van stress kan beschermen (54).

Het eten van broccolikiemen kan volgens één onderzoek verlichten als er sprake is van verkoudheidsklachten door het influenzavirus (55). Er zijn verder nog wat aanwijzingen dat de catechinen in groene thee kunnen helpen (56), zeker als je erbij gorgelt (57).

Bij klachten aan de bovenste luchtwegen kun je volgens een onderzoek in de British Medical Journal het beste je heil zoeken in honing, dit kan effectiever werken dan sommige reguliere medicijnen (58).

Honing werkt vooral bij kinderen goed tegen hoesten, wat de nachtrust kan bevorderen, maar geef dit niet aan kinderen jonger dan één jaar i.v.m. de mogelijke aanwezigheid van botulisme (59, 60, 61). De glycyrrhizine in drop zou antiviraal werken en daarmee de kans op een infectie verkleinen (62).

Leefstijl & praktische maatregelen
Een optimaal dieet volgen en juiste supplementen slikken kan ondersteunend werken, maar er zijn nog meer wapens in de strijd tegen verkoudheid die je kunt inzetten.

Onderzoekers adviseren om regelmatig de handen te wassen na veelvuldig contact met anderen, liefst met een zeep zonder alcohol (63, 64). Een goede aanvullende strategie is om jezelf aan te leren de mond en neus zo min mogelijk met je handen aan te raken (65).

Een ander belangrijk punt is om stress op afstand te houden; ontspanningsoefeningen zoals meditatie en qigong blijken dan ook tegen verkoudheid en griep te kunnen beschermen (66, 67). Verder zijn er aanwijzingen dat regelmatig sporten je minder vatbaar maakt (68).

En misschien is het een open deur, maar tabak roken kun je beter achterwege laten, omdat dit de slijmvliezen veel gevoeliger maakt voor een verkoudheidsvirus (69).

Ten slotte is het slim om op tijd naar bed te gaan, want een slaaptekort maakt je extra vatbaar voor een verkoudheid (70).

Bron: Juglen Zwaan