Deel 2 Voedingsadviezen bij COPD
OverzichtCOPD, Ontstekingen, Vitamine D, Vitaminen, Vrije radicalen, Weerstand
Darmbacteriën (ook wel de darmflora genoemd) zijn noodzakelijk om het darmslijmvlies in een goede conditie te houden. Deze bacteriën zorgen ervoor dat voedingsbestanddelen worden verteerd die wij zelf niet kunnen verteren.
De darmbacteriën produceren hieruit stoffen die de belangrijkste voedingsbron voor het darmslijmvlies vormen. Om ongewenste ontstekingsreacties in het lichaam (vooral op de huid en de slijmvliezen) te voorkomen, is het darmslijmvlies van groot belang.
De darmen zijn eigenlijk een naar binnen gekeerde buitenwereld; via de huid en de slijmvliezen komt het lichaam, en dus ook de darm, in contact met de buitenwereld. Het is van groot belang dat huid en slijmvliezen een goede barrière vormen tussen het lichaam en de buitenwereld. Hierdoor wordt voorkomen dat het immuunsysteem van het lichaam gaat reageren op allerlei lichaamsvreemde stoffen.
Als bij een verstoord darmslijmvlies het lichaam toch reageert op de buitenwereld, kan zich dit uiten in allerlei klachten. Dit kunnen klachten zijn aan de darm, maar ook klachten zoals eczeem of luchtwegproblemen. Vaak wordt bij huidproblemen en slijmvliesproblemen die gekenmerkt worden door ontstekingsreacties (zoals chronische bronchitis) een combinatie ingezet van GLA, antioxidanten en probiotica (producten die levensvatbare bacteriën bevatten – let op de aanwezigheid van een stamnummer).
NAC
Voor een optimale werking zijn antioxidanten sterk van elkaar afhankelijk. Daarom wordt vaak geadviseerd antioxidanten in de vorm van een synergie in te nemen. NAC (N-acetyl-cysteïne) verhoogt de hoeveelheid glutathion in het lichaam.
Glutathion is de belangrijkste lichaamseigen antioxidant. Extra NAC kan helpen de klachten bij COPD te verminderen. Bij mensen met ernstige COPD klachten verbetert NAC ook de spierprestatie en vermindert oxidatieve beschadiging.
Lichamelijke inspanning gaat veelal gepaard met een verhoogde oxidatieve stress (blootstelling aan radicalen). Bij COPD (astma, bronchitis, emfyseem) is er sprake van een verhoogde oxidatieve stress.
Bij negen proefpersonen met ernstige COPD werd gekeken naar de effecten van NAC op het inspanningsvermogen en op markers voor oxidatieve stress. Dit om na te gaan of extra anti-oxidanten de radicalenbelasting kunnen verminderen.
Het uithoudingsvermogen na inname van NAC bleek met 25% te zijn toegenomen bij belasting van de m. quadriceps.
Het onderzoek liet een afname zien in de productie van radicalen door geactiveerde witte bloedcellen, evenals de oxidatie van vetten en eiwitten door vrije radicalen. De onderzoekers geven aan dat niet alleen de basale conditie van het anti-oxidantsysteem werd verbeterd.
Het verminderde uithoudingsvermogen van spieren is gekoppeld aan een verhoogde oxidatieve stress bij mensen met een ernstige vorm van COPD.
Carnitine
COPD patiënten kunnen baat hebben bij L-carnitine. In een placebo gecontroleerde studie werd aan 16 COPD patiënten met een gemiddelde leeftijd van 66 jaar 2 gram L-carnitine per dag gegeven gedurende zes weken. Deze aanvulling bleek een positieve invloed te hebben op de ademhaling. Er trad een duidelijke verbetering op van de spieren die bij de inademing zijn betrokken en van de inspanningstolerantie.
Testen op een lopende band lieten een verschil zien ten gunste van L-carnitine in de vorm van lagere melkzuurspiegels, een lagere bloeddruk en een lagere hartslag. Diegene met de L- carnitine suppletie hadden significant verbeterde spierkracht bij de inademing en ook was hun inspanningstolerantie aanmerkelijk verbeterd.
Essentiële aminozuren
Aanvulling met essentiële aminozuren draagt bij aan een verbetering van de gezondheid van mensen met COPD die tevens sarcopenie hebben. Aan een studie namen 32 mensen (onder hen waren 25 mannen) met COPD deel met een gemiddelde leeftijd was 75 jaar.
Ze werden willekeurig verdeeld in twee groepen.
Mensen in de onderzoeksgroep kregen 4 gram essentiële aminozuren per dag, de anderen kregen een placebo. Voor aanvang van de studie, na 4 en 12 weken werd het lichaamsgewicht, de vetvrije massa, lactaatconcentratie, arteriële CO2 en O2-spanning, fysieke activiteit, cognitief functioneren en algehele gezondheid bepaald.
Extra essentiële aminozuren gaf verbetering van alle gemeten parameters. Na 12 weken nam het lichaamsgewicht met 6 kg significant toe, nam de vetvrije massa toe met 3,6 kg, daalde de lactaatconcentratie duidelijk van 1,6 naar 1,3 mmol/L en nam de O2-spanning opmerkelijk toe met 4,6 mmHg.
Daarnaast nam de fysieke activiteit met 80% toe en verbeterde de cognitieve score van 19,1 tot 20,8. Tenslotte verbeterde de score voor de algehele gezondheid van 723 naar 69,6. Extra essentiële aminozuren gedurende een periode van 3 maanden heeft een positief effect op de voedingsstatus, het energiemetabolisme in de spier, de zuurstofspanning in het bloed, fysieke status, cognitief functioneren en de ervaren algehele gezondheidsstatus bij patiënten met COPD en sarcopenie.
Mineralen
Letten op extra selenium, magnesium en zink naast gezonde voeding kan grote gezondheidsvoordelen hebben bij COPD. In een gerandomiseerd, dubbelblind onderzoek kregen 80 ernstig zieke COPD patiënten intraveneuze aanvulling met selenium, magnesium en zink of een placebo. Diegenen die de mineralen kregen toegediend, lagen minder lang aan de beademingsapparatuur dan de controlepersonen.
Vlees met nitriet geeft verminderde longfunctie.
Regelmatig vlees eten dat met nitriet is bewerkt, geeft een verminderde longfunctie en verhoogde kans op COPD. In een onderzoek waaraan 7.352 personen van 45 jaar of ouder deelnamen, werden de voedingsgewoonten en de longfunctie bekeken.
In de analyse werd gecorrigeerd voor mogelijk storende variabelen, zoals leeftijd en roken. De longfunctie, gemeten met behulp van FEV1, was bij de personen die 1 tot 2 keer, 3 tot 4 keer, 5 tot 13 keer en meer dan 14 keer per maand nitriet-geconserveerd vlees aten, respectievelijk 37,6 ml, 11,5 ml, 42,0 ml en 110 ml lager dan bij degenen die dit niet aten.
Bovendien bleek dat bij degenen met de hoogste consumptie van geconserveerd vlees, het risico van COPD met 78% verhoogd was vergeleken met degenen met de laagste consumptie. Voor degenen met de hoogste consumptie van geconserveerd vlees was het risico van ernstige COPD zelfs meer dan verdubbeld. Het risico van matige COPD was met 46% verhoogd en van milde COPD met 11% verhoogd.
Groenten en fruit
Veel fruit, groente, vis en volwaardige graanproducten eten, verlaagt het risico van chronische obstructieve longziekten (COPD) bij mannen. In een Amerikaans onderzoek uit 2007 werd informatie verkregen over het voedingspatroon van 42.917 mannen met leeftijden van 40 tot 75 jaar met behulp van vragenlijsten
Naar aanleiding hiervan konden twee patronen worden onderscheiden: een voedingspatroon met een groot aandeel fruit, groente, vis en volwaardige graanproducten en een ‘Westers’ voedingspatroon met een groot aandeel geraffineerde granen, (bewerkte) roodvleesproducten, desserts en frietjes.
Gedurende de 12 jaar waarin de deelnemers werden gevolgd, werden 111 nieuwe gevallen van COPD gediagnosticeerd. Het bleek dat bij de 20% deelnemers met de hoogste inname van fruit, groente, vis en volwaardige graanproducten 50% minder vaak COPD werd gediagnosticeerd vergeleken met de 20% met de laagste inname.
Het Westers voedingspatroon toonde een verband aan met een verhoogd risico van COPD. De 20% van de deelnemers met de hoogste inname van Westerse voeding hadden een vier maal zo grote kans op COPD vergeleken met de 20% met de laagste inname.
De praktijk
Wat betekenen al deze bovengaande gegevens nu voor u in de praktijk? Voor de aanpak van COPD kunt u met uw natuurarts en natuurdiëtist aan de volgende stappen denken:
Eet volgens de top tien voedingsregels van de NDNHoudt rekening met eventueel aanwezige voedselintoleranties/allergie. Denk aan problemen met zuivel, granen, noten, salicylaten (biogene aminen), etc. Laat u eventueel testen op type IgE en IgG4 voedseltesten.
Bij verhoogde waardes van Secretorisch IgA (ontlastingonderzoek) moet u attent zijn op eventuele reacties op voeding. De slijmvliesimmuniteit wordt door een langdurige belasting met antigenen overmatig getriggert waardoor een overproductie van het secretorisch IgA ontstaat. Vaak kunnen voedingsintoleranties of allergieën hiervoor verantwoordelijk zijn.
De verhoogde Secretorisch IgA wijst bijvoorbeeld op een overmatige immuunsysteem reactie. Vaak is dit te zien bij voedingsintolerantie van het type IgG4.
Is gelijktijdig Alpha-1 Antitrypsine (ontlasting) verhoogd dan bestaat er ook een verhoogde permeabiliteit van het darmslijmvlies (lekkende darm syndroom). Verhoogde permeabiliteit geeft vaak ontstekingsreacties elders in het lichaam zoals; huid, longen, blaas, borsten, spieren en gewrichten, etc. ( Homing).
Laat uw voedingsconditie bepalenIn het bijzonder naar vitamine D, die minimaal 80nmol/l moet zijn (kan via de huisarts). Ook de vitamine B (in het bijzonder B 12 is belangrijk bij longproblemen) waaronder vitamine B 12, B 6 en foliumzuur en vitamine A zijn meetbaar via de huisarts.
Doe nader onderzoek naar uw darmmilieu De darm is het regelcentrum van uw gezondheid, dus laat er nader onderzoek naar doen door middel van gespecialiseerde ontlastingonderzoeken en urineonderzoek(indicaan/skatoltest).
Vul (indien nodig) aan met extra nutriënten (vitaminen, mineralen, vetzuren, aminozuren).Meten is (iets meer) weten. Als blijkt dat uw voedingsstatus onder de maat is dan is extra aanvulling naast de top tien voedingsregels aan te bevelen. Neem extra GLA en EPA of laat een vetzuurprofiel maken van uw bloed om een indruk te krijgen van uw omega 3-6 vetzuren verhouding.
Zorg voor een goed werkende leverconjugatieDe lever is het wonderlijkste laboratorium van de wereld en is met zijn gewicht van ca. 1500 gram het grootste orgaan van het lichaam. Ze is steeds bereid alle fouten en verkeerde dingen waar we ons aan bezondigen zoveel mogelijk te herstellen. Daarnaast heeft de lever het heel druk met het wegwerken van alle (darm)milieugiffen die we dagelijks binnen krijgen.
Het verschil tussen een goede lever en een goed leven is een letter verschil, maar scheelt een heel alfabet aan klachten.Natuurartsen en natuurdiëtisten kunnen bij alle hierboven genoemde stappen helpen.
Literatuur en links:
E. Keranis, D. Makris, P. Rodopoulou, H. Martinou, G. Papamakarios, Z. Daniil, E. Zintzaras, and K.I. Gourgoulianis. Impact of dietary shift to higher antioxidant foods in COPD: A Randomized Trial. Eur. Respir. J. published 11 February 2010, 10.1183/09031936.00113809
Peter N. Black and Robert Scragg. Relationship Between Serum 25-Hydroxyvitamin D and Pulmonary Function in the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Chest. 2005; 128(6):3792-3798
AB Shah, SJ Dimartino, G Trujillo, and RR Kew. Selective inhibition of the C5a chemotactic cofactor function of the Vitamin D binding protein by 1,25(OH)(2) Vitamin D(3). Mol Immunol, Mar 2006; 43(8): 1109-15
S. Gaugris, R.P. Heaney, S. Boonen, H. Kurth, J.D. Bentkover, and S.S. Sen. Vitamin D inadequacy among post-menopausal women: a systematic review. QJM. 2005; 98(9): p. 667-676
Seung G. Kang, Hyung W. Lim, Ourania M. Andrisani, Hal E. Broxmeyer, and Chang H. Kim. Vitamin A Metabolites Induce Gut-Homing FoxP3+ Regulatory T Cells. J. Immunol., Sep 2007; 179: 3724 – 3733
Christelle Koechlin, Annabelle Couillard, David Simar, Jean Paul Cristol, Helene Bellet, Maurice Hayot, and Christian Prefaut. Does Oxidative Stress Alter Quadriceps Endurance in Chronic Obstructive Pulmonary Disease? Am. J. Respir. Crit. Care Med. published 4 March 2004
Matsuyama W, Mitsuyama H, Watanabe M, Oonakahara K, Higashimoto I, Osame M, Arimura K. Effects of Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acids on Inflammatory Markers in COPD. Chest 2005; 128(6):3817-27
American Thoracic Society 2010 International Conference. New Orleans, mei 2010
Borghi-Silva A, Baldissera V, et al. L-carnitine as an ergogenic aid for patients with chronic obstructive pulmonary disease submitted to whole-body and respiratory muscle training programs. Braz J Med Biol Res 2006; 39(4): 465-74.
Dal Negro RW, Aquilani R, [..], Tognella S. Comprehensive effects of supplemented essential amino acids in patients with severe COPD and sarcopenia. Monaldi Arch Chest Dis 2010; 73(1):25-33
El-Attar M, Said M, [..], Ashour L. Serum trace element levels in COPD patient: the relation between trace element supplementation and period of mechanical ventilation in a randomized controlled trial. Respirology 2009; 14(8):1180-7
Jiang R, Paik DC, Hankinson JL, Barr RG. Cured Meat Consumption, Lung Function and Chronic Obstructive Pulmonary Disease Among US Adults. Am J Respir Crit Care 2007; 175(8):798-804
Varraso R, Fung TT, Hu FB, Willett W, Camargo CA. Prospective study of dietary patterns and chronic obstructive pulmonary disease among US men. Thorax 2007; 62(9):786-91
Ginde AA, Mansbach JM, Camargo CA Jr. Association between serum 25-hydroxyvitamin D level and upper respiratory tract infection in the Third National Health and Nutrition Examination Survey. Arch Intern Med 2009; 169(4):384-90