COPD de chronische longziekten natuurlijk behandelen

Artikel 17 van 20

Overzicht

Een belangrijke factor in het ontstaan van astma is allergie en overgevoeligheid voor stoffen in de omgeving of voor bepaalde voedingsmiddelen. Het opsporen en behandelen van (voedsel)allergie of (voedsel)overgevoeligheid vormt een belangrijk onderdeel van een succesvolle behandeling.

De symptomen van astma overlappen met die van emfyseem, congestief hartfalen in een vroeg stadium, chronische obstructieve longziekte (COPD), slaapapneu, hyperventilatie, enz. Steeds vaker wordt de term ‘astma-syndroom’ gebruikt voor alle aandoeningen met dezelfde symptomen als astma. De overeenkomst tussen astma en COPD is zo groot dat men in veel gevallen spreekt van astma-COPD overlap syndroom (ACOS).

Overgediagnosticeerd op basis van symptomen

Volgens een Nederlands onderzoek [1] wordt astma bij kinderen en tieners overgediagnosticeerd op basis van symptomen. Van de 652 kinderen boven de zes jaar, die op basis van symptomen de diagnose astma kregen, werd de diagnose slechts bij 105 kinderen (16,1%) bevestigd door longfunctietesten.

Bij 151 kinderen (23,2%) was er vermoedelijk sprake van astma. Er werden echter geen testen gedaan om dat te verifiëren. Astma was waarschijnlijk niet de oorzaak van de symptomen bij 349 kinderen (53,5%). Volgens de onderzoekers Looijmans-van den Akker, van Luijn en Verheij (2016) krijgen heel veel kinderen onterecht de diagnose astma. Ze worden onnodig behandeld met astmamedicatie, waardoor de astmamedicijnen gevaarlijker en zelfs dodelijker zijn dan de astma zelf.

Astma werd tot de jaren 1950 niet als een levensbedreigende ziekte beschouwd. Men stierf zelden aan een astma-aanval. In de jaren ‘60 steeg het aantal sterfgevallen door astma heel sterk. Omdat dit werd toegeschreven aan het gebruik van inhalatoren, mochten deze alleen nog op voorschrift verkocht worden.

Gebruik van inhalatoren

Het gebruik van inhalatoren daalde sterk, net als het aantal sterfgevallen. In de jaren ‘70 werden nieuwe, zogenaamd ‘veiligere’ inhalatoren geïntroduceerd en het gebruik van astmamedicatie steeg opnieuw, maar dat was ook het geval met het sterftecijfer [2-4]. De Food and Drug Administration (FDA) heeft nu beslist dat op de bijsluiter van langwerkende bèta-2-agonisten vermeld moet worden dat ze het risico op overlijden aan astma kunnen verhogen.

De immuun- en ontstekingsreactie die optreedt bij astma is een beschermingsmechanisme tegen ongewenste of schadelijke stoffen. Deze immuunreactie onderdrukken met medicijnen heeft tot gevolg dat het lichaam zich niet meer efficiënt kan ontdoen van ziekteverwekkers en schadelijke stoffen.

Het maakt dat men nog gevoeliger wordt voor rechtstreekse schade door toxische, chemische, maar ook onschuldige stoffen in de lucht en in de voeding. Stoffen die het lichaam juist probeerde te verwijderen met behulp van de immuun- en ontstekingsreacties.

Ondersteuning van het immuunsysteem met immuunmodulerende stoffen en natuurlijke ontstekingsremmers is een betere en veiligere manier om astma onder controle te houden, om te keren of zelfs te genezen.

Minder astmamedicatie met boswellia

Astmapatiënten die boswellia-extract nemen, zijn minder afhankelijk van hun astmamedicatie. Italiaanse onderzoekers stellen deze conclusie op basis van een kleine, gecontroleerde klinische studie [5]. Boswellia doet de frequentie van inhalatorgebruik na vier weken dalen met 43 %. Ook het aantal inhalaties daalt sterk. In de controlegroep waren geen verschillen meetbaar. Boswellia staat bekend als ontstekingsremmer met een goed veiligheidsprofiel.

De werking van Boswellia is farmacologisch onderzocht en berust op het remmen van het ontstekingsproces via de zogenoemde leucotriënen-remming. Leucotriënen zorgen in het lichaam voor het aanwakkeren en onderhouden van het ontstekingsproces. Boswelliazuren remmen het enzym 5-lipoxygenase, dat een sleutelrol speelt in de aanmaak van leukotriënen.

Vitamine E voor astmatische kinderen

Vitamine E vermindert klinische symptomen van astma (hoest, piepende ademhaling, ademtekort) en verbetert de longfunctie bij kinderen. Dat blijkt uit een studie [6] die uitgevoerd werd bij 240 Iraanse kinderen die dagelijks een dosis van 50 mg vitamine E namen. Men stelde bij astmatische kinderen ook een daling vast van het IgE-niveau en een te lage inname van vitamine E.

We eten steeds meer verwerkt, bijna synthetisch, voedsel en steeds minder verse groenten en fruit. Groenten en fruit bevatten de nodige antioxidanten die de luchtwegen beschermen tegen ontstekingen en vrije radicalen. Volgens eerder gedane studies is vitamine E niet erg effectief bij volwassenen met astma. De onderzoekers schrijven de gunstige werking van vitamine E vooral toe aan preventie.

Verschillende probiotische stammen met synergistische werking

Recent onderzoek laat een gunstig effect zien van probiotica-stammen bij astma. Het wordt steeds duidelijker dat probiotica kan bijdragen aan een betere functie van het immuunsysteem. Langs deze weg kunnen allergische aandoeningen verlicht worden.

Veel allergieën worden gekenmerkt door een verstoorde balans tussen de helpercellen Th1 en Th2 van het immuunsysteem. Bij allergieën is vaak meer Th2 aanwezig. Deze cellen zorgen vervolgens voor overproductie van ontstekingsbevorderende cytokinen zoals IL-4, IL-5 en IL-13. Onderzoekers van de universiteit van Milaan onderzochten hoe probiotica-stammen (Lactobacillus salivarius en Bifidobacterium breve) combinaties deze ontstekingsstoffen bij astma kunnen remmen [7-8].

Onder invloed van beide probiotica-stammen bleek in het bloed een grote toename van IL-10. Deze gunstige cytokine heeft een remmend effect op ontstekingsbevorderende cytokinen. Bij astmapatiënten bevatten de mitochondriën in de longblaasjes een verminderde hoeveelheid IL-10.

Steeds meer onderzoek laat zien dat verschillende probiotische stammen (breed spectrum) samen een synergistische werking hebben.

Curcumine en astma en COPD

Bij veel chronische (ontstekings)ziekten, waaronder COPD, speelt overactiviteit van de transcriptiefactor NFκB een centrale rol in het ziekteproces. Curcumine beïnvloedt het ziekteproces positief, mede door neerregulatie van NFκB [9-11].

Curcumine zorgt via Nrf2 activering voor sterke opregulatie van het induceerbare stresseiwit HO-1 (heem oxygenase-1), dat naast het afbreken van heem belangrijk is voor celbescherming, verlaging van oxidatieve stress, immuunmodulatie en ontstekingsremming. HO-1 speelt een centrale rol bij het beëindigen van een acute ontsteking (resolutiefase) zodat deze niet overgaat in chronische (laaggradige) ontsteking. Wetenschappers vermoeden dat opregulatie van HO-1 gunstige effecten heeft bij (laaggradige) ontstekingsziekten zoals auto-immuunziekten en allergieën.

Nrf2 activeert het antioxidantsysteem (met onder meer verhoging van de synthese van glutathion en antioxidantenzymen), remt ontstekingen (onder meer door neerregulatie van NFκB en verhoging van anti-inflammatoir IL-10) en activeert fase II detoxificatie-enzymen. Een disfunctioneel Nrf2-systeem is geassocieerd met chronische aandoeningen waaronder astma en COPD [12].

Groenlipmosselextract effectief bij astma

Groenlipmosselextract remt de enzymen 5-LOX en COX-2 die betrokken zijn bij astma. In de praktijk is dit aangetoond in een dubbelblinde placebogecontroleerde klinische studie met 64 patiënten met milde tot matige (atopisch) astma [13].

Uit deze Russische studie blijkt dat inname van groenlipmosselextract na twee maanden leidt tot:
Significante daling (p = 0,026) van het aantal benauwdheidsaanvallen per dag;
Significante daling (p = 0,022) van het aantal pufjes (β2-agonisten) per dag dat wordt gebruikt;
Sterk significante stijging (p = 0,00001) van de piek uitademingsstoot (PEF) ‘s ochtends;
Sterk significante daling (p = 0,0001) van het waterstofperoxidegehalte in uitgeademde lucht (maat voor de ontstekingsactiviteit in de luchtwegen).

Groenlipmosselextract is een veilig middel om astma-aanvallen te verminderen en de conditie van de luchtwegen te verbeteren [14].

Pycnogenol en astma

Pycnogenol is geschikt voor de aanvullende behandeling van astma bij volwassenen en kinderen [15-20]. Door remming van het enzym 5-lipoxygenase verlaagt pycnogenol de synthese van leukotriënen, ontstekingsmediatoren die een belangrijke rol spelen in het ziekteproces. Ook gaat pycnogenol dosisafhankelijk degranulatie van mestcellen tegen.

Pycnogenol remt ontstekingen en verlaagt de expressie van pro-inflammatoire mediatoren. Een klinische studie uit 2011 laat zien dat pycnogenolsuppletie allergische astma verlicht en de medicijnbehoefte verlaagt. Ongeveer 40 volwassenen met stabiele astma namen ’s ochtends en ’s avonds 50 mg pycnogenol in gedurende 6 maanden.

Bij 55% van hen leidde dit tot significante verbetering van astma (afname gebruik inhalatiecorticosteroïden), vergeleken met 6% in de controlegroep. In de pycnogenolgroep was er niemand bij wie de toestand verslechterde en daardoor meer pufjes nodig had, terwijl dit wel het geval was bij 19% van de controles. Het gebruik van pycnogenol leidde tot significante daling van de serumspiegel van leukotriënen vergeleken met placebo.

Astaxanthine en astma

Astaxanthine heeft een ontstekingsremmende werking [21-23]. Onderzoek heeft aan het licht gebracht dat astaxanthine de productie remt van ontstekingsbevorderende cytokinen (TNF-α, IL-1β) en ontstekingsmediatoren (stikstofoxide (NO), PGE2) in geactiveerde macrofagen door inhibitie van NF-κB-activering.

Overactiviteit van NF-κB is geassocieerd met chronische inflammatoire aandoeningen zoals bij astma.
In laboratoriumonderzoek met perifere mononucleaire cellen van mensen met astma is gebleken dat astaxanthine, al dan niet in combinatie met ginkgolide B (een bestanddeel uit Ginkgo biloba) activering van T-lymfocyten kan voorkomen op vergelijkbare manier als veelgebruikte antihistaminica (cetirizine dihydrochloride, azelastine).

Astaxanthine ondersteunt zowel de humorale als cellulaire immuunrespons en gaat mogelijk leeftijdsgerelateerde achteruitgang van het immuunsysteem tegen.

Preklininische studies hebben aangetoond dat astaxanthine de productie van ontstekingsmediatoren (TNF-α, IL-1β, IL-6, NO, PGE2) door macrofagen sterk remt door inhibitie van NF-κB activering. Tevens zorgt astaxanthine voor significante verlaging van de bloedspiegel van C-reactief proteïne (CRP), biomarker voor systemische ontsteking (humane studie). Deze ontstekingsmediatoren zijn geassocieerd met chronische laaggradige ontsteking en chronische ontstekingsziekten zoals bij astma.

Cordyceps sinensis en de longen

Cordyceps sinensis is een kostbare medicinale paddenstoel die in China en andere Aziatische landen al meer dan 2000 jaar als tonicum wordt gebruikt om de gezondheid en vitaliteit te verhogen. Cordyceps wordt binnen de traditionele Chinese geneeskunde (TCM) onder meer ingezet om de ‘Nier’- en ‘Long’- meridiaan te versterken en bij o.a. vermoeidheid en luchtwegaandoeningen [24, 25].

Cordyceps is sinds 1964 officieel geclassificeerd als geneesmiddel in de Chinese farmacopee.
Cordyceps wordt binnen de TCM ingezet bij verschillende klachten en ziekten van de luchtwegen zoals hoesten, slijmvorming, kortademigheid, COPD en astma. Nog meer wetenschappelijk onderzoek is gewenst om de effectiviteit van Cordyceps bij deze indicaties beter vast te stellen.

Commentaar NDN

Cytokines worden beïnvloed door de hoeveelheid en de samenstelling van voedsel. Bestanddelen van voedsel zoals glucose, zetmeel, verzadigde vetzuren en de bereidingswijze van voedsel werken alle pro-inflammatoir.

Het immuunsysteem kan heftig reageren op voeding. Een voedselallergie is herkenbaar aan de vorming van IgE-antilichamen. Het immuunsysteem kan ook op een andere, langzamere manier reageren met de vorming van IgG-antilichamen.

Bij een voedingsintolerantie (voedselallergie-type-3) ontstaan IgG-antilichamen tegen diverse voedingsstoffen. Er vormen zich antigeen-antilichaam-complexen die vervolgens door het lichaam worden afgebroken. Bij deze afbraak ontstaan inflammatoire stoffen, zoals prostaglandines, leucotriënen en cytokinen (o.a. TNF-αlfa).

Dit proces is vergelijkbaar met een ontstekingsproces. TNF-alfa is een ontstekingsbevorderend cytokine. Het blijven eten van voedingsmiddelen die het immuunsysteem laten reageren, veroorzaakt een continue aanmaak van IgE- en IgG-antistoffen. Dit zal dan ook leiden tot een chronisch ontstekingsproces.

Chronische laaggradige ontsteking heeft een negatieve invloed op het functioneren van het immuunsysteem, spierweefsel, zenuwweefsel, botweefsel, gewrichten en kraakbeen, hersenen, darmen, hart, lever, pancreas en longen.

Cytokines komen niet alleen vrij bij ontstekingsreacties en bij IgG-voedselallergieën. Ook chronische stress, gebrek aan beweging, psychologische trauma’s, angststoornissen, slaapgebrek, depressie, vaccinaties, zware metalen en medicatie die de darmflora beïnvloeden (kans op lekkende darm) verhogen de afgifte van cytokines.
Marijke de Waal Malefijt

Voedings- en laboratorium zelftesten

Wij werken samen met de grote Duitse fabrikant van laboratoriumtesten Medivere. Medivere levert laboratorium diagnostische diensten waarbij de conventionele geneeskunde als ook aanvullende (complementaire) medische diagnostica en therapieën optimaal worden gecombineerd.

Op onze pagina over voedings- en laboratoriumtesten kunt u alle hierbovengenoemde Medivere testen bekijken en zelf bestellen.

Literatuur en links:

1. Looijmans-van den Akker I, van Luijn K, Verheij T. Overdiagnosis of asthma in children in primary care: a retrospective analysis. Br J Gen Pract. 2016 Mar;66(644):e152-7.

2. McAllen M. National statistics on asthma deaths and side effects of bronchodilators. Respiration. 1969;26:Suppl:103-6.

3. Paulozzi LJ, Coleman JJ, Buist AS. A recent increase in asthma mortality in the northwestern United States. Ann Allergy. 1986 May;56(5):392-5.

4. Beasley R, Smith K, Pearce N, et al. Trends in asthma mortality in New Zealand, 1908-1986. Med J Aust. 1990 Jun 4;152(11):570, 572-3.

5. Ferrara T, De Vincentiis G, Di Pierro F. Functional study on Boswellia phytosome as complementary intervention in asthmatic patients. Eur Rev Med Pharmacol Sci. 2015 Oct;19(19):3757- 62

6. Ghaffari J, Farid Hossiani R, Khalilian A et al. Vitamin E supplementation, lung functions and clinical manifestations in children with moderate asthma: a randomized double blind placebo- controlled trial. Iran J Allergy Asthma Immunol. 2014 Apr;13(2):98-103.

7. Steenbergen L, Sellaro R, van Hemert S, Bosch JA, Colzato LS, Brain Behav Immun., A randomized controlled trial to test the effect of multispecies probiotics on cognitive reactivity to sad mood, 2015 Aug; 48:258-64.

8. Lorenzo Drago, Elena De Vecchi, Arianna Gabrieli, Roberta De Grandi, and Marco Toscano, Immunomodulatory Effects of Lactobacillus salivarius LS01 and Bifidobacterium breve BR03, Alone and in Combination, on Peripheral Blood Mononuclear Cells of Allergic Asthmatics, Allergy Asthma Immunol Res. 2015 Jul;7(4):409-413.

9. Aggarwal BB et al. Suppression of the nuclear factorkappaB activation pathway by spice-derived phyto chemicals: reasoning for seasoning. Ann N Y Acad Sci. 2004;1030:434- 441.

10. Schulze-Tanzil G et al. Effects of curcumin (diferuloylmethane) on nuclear factor kappaB signaling in interleukin-1betastimulated chondrocytes. Ann N Y Acad Sci. 2004;1030:578-86.

11. Srivastava RM et al. Immunomodulatory and therapeutic activity of curcumin. Int Immunopharmacol. 2011;11:331-341.

12. ykiotis GP et al. The role of the antioxidant and longevitypromoting Nrf2 pathway in metabolic regulation. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2011;14(1):41-8.

13. Emelyanov A., Fedoseev G., Krasnoschekova O et al. Treatment of asthma with lipid extract of New Zealand green-lipped mussel: a randomised clinical trial. Eur Respir J. 2002;20:596-600.

14. Harbison SJ, Whitehouse MW. Possible steroid-sparing effect in asthma of lyprinol, a shellfish lipid extract. Med J Aust. 2000;173(10):560.

15. D’Andrea G. Pycnogenol: A blend of procyanidins with multifaceted therapeutic applications? Fitoterapia 2010;81:724- 736.

16. Maimoona A et al. A review on biological, nutraceutical and clinical aspects of French maritime pine bark extract. J Ethnopharmacol. 2011;133:261-277.

17. Lau BH et al. Pycnogenol as an adjunct in the management of childhood asthma. J Asthma 2004;41:825-32.

18. Hosseini S et al. Pycnogenol in the management of asthma. J Med Food 2001;4:201-9.

19. Belcaro G et al. Pycnogenol improvements in asthma management. Panminerva Med. 2011;53(3Suppl1):57-64.

20. http://www.orthokennis.nl/artikelen/pycnogenol-overzicht-van-ruim-veertig-jaar-wetenschappelijk-onderzoek

21. Lee SJ et al. Astaxanthin inhibits nitric oxide production and inflammatory gene expression by suppressing I(kappa)B kinase-dependent NF-kappaB activation. Mol Cells. 2003;16(1):97-105.

22. Spiller GA et al. Safety of an astaxanthin-rich Haematococcus pluvialis algal extract: a randomized clinical trial. J Med Food. 2003;6:51-6.

23. http://www.orthokennis.nl/artikelen/astaxanthine-zeer-krachtige-en-veelzijdige-caroteno%C3%AFde

24. http://www.orthokennis.nl/artikelen/cordyceps-sinensis-is-een-breed-inzetbare-paddenstoel

25. Holliday J et al. Medicinal Value of the Caterpillar Fungi Species of the Genus Cordyceps (Fr.) Link (Ascomycetes). A Review. International Journal of Medicinal Mushrooms 2008;10 (3):219-234.