Leidse wetenschappers werken aan baanbrekend onderzoek naar de long-op-een-chip, om longweefsel te kweken.

Daarmee kunnen onderzoekers medicijnen testen om kapotte longen te repareren.

Elk jaar overlijden 6.000 Nederlanders aan COPD, doordat hun longen onherstelbaar beschadigd zijn.

Het Leids Universitair Medisch Centrum gaat in dit onderzoek cellen ontwikkelen van de longblaasjes en bloedvaatjes.
"Dat zijn bouwsteentjes van het longweefsel op de chip. Reparatie van kapotte longen, ik geloof dat het kan", zegt prof. dr. Pieter Hiemstra.

"Onderzoek is de sleutel." Het LUMC werkt nauw samen met de Universiteit Twente en het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam.

"Met longweefsel uit een laboratorium heb je fantastische nieuwe mogelijkheden om medicijnen te testen waarmee longen gerepareerd kunnen worden", zegt de Twentse onderzoeksleider dr. André Poot.

"De techniek waar we aan werken, kan in de toekomst een droom waarmaken voor mensen met een ongeneeslijke longziekte".
Het Longfonds wil investeren in die oplossing.

"De long-op-een-chip is goed nieuws voor mensen met COPD of longfibrose", zegt directeur Michael Rutgers van het Longfonds. "Hun longen zijn kapot.

Dit nieuwe onderzoek is de eerste stap op weg naar reparatie van longweefsel."

Eerst willen de onderzoekers een klein stukje long nabouwen: de long-op-een-chip is een klein apparaatje van kunststof van een paar vierkante centimeter.

"Daarop kweken we longcellen, zodat we levend longweefsel tot onze beschikking hebben. Dat weefsel kan worden beschadigd, waarna we onderzoeken of nieuwe medicijnen helpen bij het herstellen van dat weefsel", zegt Poot.

Hij hoopt de long-op-een-chip binnen vier jaar werkend te hebben. Een volgende stap kan zijn dat mensen met een longziekte een 'persoonlijke' chip krijgen.

Zo kan een behandeling worden getest op individueel longweefsel van de patiënt zelf.

Kapotte longblaasjes repareren met lichaamseigen cellen

14 september 2017• PERSBERICHT

Kun je bij mensen met de longziekte COPD de kapotte longblaasjes herstellen met cellen uit het eigen beenmerg?

Dat onderzocht promovendus en longarts in opleiding Winifred Broekman. Ze promoveerde op 7 september. “De resultaten zijn bescheiden, maar bemoedigend.”

Tijdens haar promotie verdiepte Broekman zich in cellen uit het beenmerg: zogenoemde mesenchymale stromale cellen (MSCs). De hoop is dat deze cellen het herstel van longweefsel kunnen stimuleren bij COPD-patiënten. “Momenteel is er geen remedie voor deze patiënten die heel benauwd zijn doordat hun longblaasjes kapot zijn. We kunnen de klachten wel verminderen, maar wat kapot is kunnen we niet repareren.”

Onderzoek slim opzetten

Broekman bouwde voort op eerdere hoopgevende resultaten van wetenschappers in andere laboratoria met de behandeling bij muizen.
Nadat de promovendus in het laboratorium aantoonde dat de MSCs inderdaad herstel van beschadigde longcellen stimuleren, maakte ze de stap naar patiënten.

Door haar onderzoek slim op te zetten, kon Broekman goed zien wat het effect is van de behandeling op het weefsel.

“Bij sommige COPD-patiënten met ernstige benauwdheidsklachten kan het weghalen van het meest beschadigde deel van de longen ervoor zorgen dat mensen meer lucht krijgen.

We doen dit in twee keer: eerst de ene long en dan de andere long. In onze studie gaven we mensen tussen de eerste en de tweede operatie de behandeling met MSCs.”

Uit de vergelijking van het verwijderde longweefsel van de eerste en de tweede operatie kan Broekman nog geen harde conclusies te trekken. “Het lijkt erop dat de cellen uit beenmerg effect hebben op de wand van de bloedvaatjes in de long.

Maar we hebben slechts naar tien patiënten gekeken en we weten niet zeker of het effect door de MSCs komt of door de operatie zelf.”
Voor de komende jaren liggen er dus nog een hoop vragen open, maar de eerste resultaten zijn dusdanig bemoedigend dat een vervolgstudie met meer patiënten en een controlegroep is gepland.

Stoppen met roken

Broekman zal slechts indirect betrokken zijn bij deze vervolgstudie, maar ze kijkt reikhalzend uit naar de resultaten. “In mijn spreekkamer zie ik dagelijks patiënten met COPD en het zou fantastisch zijn als we straks meer weten over hoe en of deze behandeling ze kan helpen een betere kwaliteit van leven te hebben.
” Als eerste stap van de behandeling blijft ze patiënten echter altijd adviseren om te stoppen met roken. “Dat is en blijft vooralsnog de beste behandeling.”

Bron: https://www.lumc.nl/over-het-lumc/nieuws/2017/september/kapotte-longblaasjes-repareren/